Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, “Yeniden İşe Alımlarda
Hususi Damgalı Pasaport Uygulaması Hakkında” bir yazı yayınladı.
Yazıda, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünün yazısına atıfla, 15/07/1950 tarihli ve 5682 sayılı Pasaport Kanunu’nun 14 üncü maddesinin (A) fıkrasına göre son üç yılda yıllık ortalama ihracat tutarı Cumhurbaşkanının belirleyeceği değerin üzerinde olan firma yetkililerine, Cumhurbaşkanınca belirlenen esaslara göre hususi damgalı pasaport verilebileceğinin hükme bağlandığı anımsatıldı.
Bu kapsamda, 2017/9962 sayılı “İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında Karar” kapsamında Ticaret Bakanlığınca yetkilisine hususi damgalı pasaport verilebilecek firmaların belirlenerek anılan Karar hükümleri doğrultusunda işlemler yürütüldüğü hatırlatıldı.
Kararın firma yetkilileri başlığı altında yer alan 7’nci maddesinin 1’inci fıkrası “İhracat yapan firmaların sahipleri, ortakları veya çalışanlarına hususi damgalı pasaport verilebilir. Firmanın sahip veya ortaklarının bir tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin sahipleri, ortakları veya çalışanlarına da hususi damgalı pasaport verilebilir.” Hükmünün yer aldığı iletildi.
Diğer taraftan, 2017/9962 sayılı Karar kapsamında hususi damgalı pasaport sahibi olan ve 3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7438 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”dan istifade edebilecek çalışanların, yeni düzenleme kapsamında emeklilik imkanından yararlanmak için iş çıkışları yapıldıktan sonra tekrar aynı işyerinde işe girişleri yapılması halinde pasaport iadesinin/iptalinin gerekip gerekmediği hususunun incelendiği ifade edilerek, yapılan maddi ve hukuki tespitler çerçevesinde oluşturulan değerlendirmelere yer verildi.
Firma kontenjanından hususi damgalı pasaport verilen firma yetkililerinin 5510 sayılı Kanunun geçici 95 inci maddesi kapsamında emekliye ayrılmaları durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında işten çıkış yaptıkları bilgisine yer verilmesinin gerektiği belirtildi.
Emekliye ayrılan kişilerin aynı zamanda “ihracat yapan firmanın sahibi/ortağı” değilse ve hususi damgalı pasaportunu “firma çalışanları”nın tabi olduğu şartlara göre elde etmiş ise; SGK kayıtlarında emekliye ayrılmaları veya işten çıkış yapmış olmaları halinde firma ile ilişkisi sona ereceğinden bu kişilerin artık 2017/9962 sayılı Kararın 7 nci maddesine göre “firma yetkilisi” olarak nitelendirilemeyeceği vurgulandı.
Bu durumda, Kararın 10 uncu maddesine göre firmanın derhal (iş çıkışını takip eden üç iş günü içerisinde) bildirim yükümlülüğünün ortaya çıktığı iletildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici 95 inci madde kapsamında emeklilik imkanından yararlanmak için iş çıkışları yapılan hususi damgalı pasaport hamili kişilerin işten çıkışlarını takip eden üç iş günü içerisinde yeniden işe alınmaları halinde dahi ilgili Karar’ın 10 uncu maddesine göre firma tarafından iş çıkışlarının bildirilmesinin zorunlu olduğu bildirildi.
Nitekim iş çıkışını takip eden üç iş günü içerisinde yeniden işe başlanması halinde firma ile ilişkinin göz ardı edilebilecek bir süre için kesintiye uğrayacağı söz konusu olsa bile; hak sahipliğinin devam edeceğinin Bakanlık tarafından doğrulanabilmesi, bunun takibinin sağlanması, bildirim süresi istismar edilerek pasaportların amacı dışında haksız kullanımının önlenmesi için mezkur Karar kapsamında pasaport kontenjanı bulunan firmalar tarafından bildirim yükümlülüğüne uyulmasının önem arz ettiğinin altı çizildi.
Bununla birlikte, firmaların hususi damgalı pasaport kontenjanından yararlanan kişilerin işten ayrılmalarını takip eden üç iş günü içerisinde yeniden aynı firmada işe başladıklarını ispat etmeleri halinde bu kişilerin pasaportlarını iade etmesine gerek kalmayacağı, bu kapsamda pasaportların da iptal edilmeyeceği belirtildi.
Nitekim bu kişilerin mezkur Karar’ın 10 uncu maddesi kapsamında pasaport iade yükümlülükleri sona ermeden yine aynı firmada “firma çalışanı” sıfatıyla hususi damgalı pasaport alabilme şartlarını yeniden kazanmış olacağından bu süre zarfında pasaportun haksız kullanımının da söz konusu olmayacağı değerlendirildi. Bu şartlar altında, bu kişilerin işten ayrılmadan önce kullandıkları pasaportu aynı işyerinde tekrar işe başlamalarından sonra da kullanabilmelerinde bir sakınca bulunmadığı ifade edildi.
Sonuç olarak, firma çalışanlarının işten ayrılmalarını takip eden üç iş günü içerisinde aynı firmada yeniden işe başlaması halinde; pasaportu iade yükümlülüklerinin ortadan kalkacağı ve pasaportlarının iptal edilmesine gerek olmayacağı, ancak bu durumun belgelerle teyit edilmesi gerektiği belirtilerek, bu amaçla mezkur Karar’ın 10 uncu maddesine göre bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmesi gerektiği bildirildi.
İlgili yazı için tıklayınız.
Bu adımları izleyerek web sitenizi kurun.